5 tips: zo stimuleer je veilig en bewust AI-gebruik op school
AI-tools zoals Copilot (van Microsoft) maken het werk op school een stuk makkelijker. Ze helpen je met teksten, samenvattingen, presentaties en nog veel meer. Maar hoe handig Copilot ook is, het blijft AI. En dat betekent: je moet altijd zelf blijven nadenken. Wil jij als ICT-coördinator of schooldirecteur collega’s helpen om AI veilig en bewust te gebruiken? Dan zijn deze 5 tips een goed startpunt.
1. Benadruk dat AI niet foutloos is
AI-tools zoals Copilot kunnen goed helpen in het onderwijs, maar ze zijn niet perfect. Ze werken op basis van trainingsdata en missen vaak actuele kennis, emotie en menselijk inzicht. Soms verzint Copilot zelfs informatie of begrijpt hij de context niet goed. Leg aan je collega’s daarom uit dat AI-output nooit de absolute waarheid is. Herhaal dit regelmatig, zeker nu AI steeds vaker wordt ingezet in het onderwijs.
2. Stimuleer kritische controle
Wat Copilot genereert, moet je altijd zelf beoordelen. Jij bent verantwoordelijk voor wat je gebruikt en deelt. Laat je collega’s of team zien waarom die controle zo belangrijk is:
- Betrouwbaarheid: AI kan fouten maken. Check altijd je feiten bij een betrouwbare bron.
- Ethiek en moraal: Alleen jij kunt inschatten of iets verantwoord is om te gebruiken.
- Logica: Soms mist AI de rode draad of maakt hij rare sprongen. Lees kritisch en zorg dat je verhaal klopt.
- Onnauwkeurigheden: AI verzint soms informatie. Controleer of bronnen echt bestaan en betrouwbaar zijn.
- Vooroordelen: AI kan onbedoeld discriminerend zijn. Let altijd op het taalgebruik en de toon.
- Empathie: AI begrijpt geen gevoelens of sociale context. Jij wel, dus gebruik je gezonde verstand.
Tip: Maak van deze punten een visuele checklist of poster voor in de lerarenkamer. Zo herinner je jezelf én je collega’s eraan dat AI een hulpmiddel is, geen eindstation.
3. Organiseer praktische AI-trainingen op school
Vanaf 2025 ben je volgens de Europese AI-wet (AI Act) als school(bestuur) verplicht om medewerkers AI-geletterd te maken. Zorg daarom voor praktische trainingen waarin collega’s leren hoe AI werkt, wat de risico’s zijn en hoe je output kritisch beoordeelt. Gebruik hierbij herkenbare voorbeelden uit lesmateriaal of oudercommunicatie. Door nu al te investeren in bewustwording, beleid en training, werk je veilig én voldoe je aan de AI-act.
Tip! Copilot adoptietrainingen
4. Zorg voor duidelijke richtlijnen bij het gebruik van AI
AI-tools zoals Copilot mogen nooit gevoed worden met vertrouwelijke informatie, zoals leerlingnamen, foto’s, medische data of BSN-nummers. Maak daarom heldere afspraken over wat wel en niet ingevoerd mag worden, en hoe je AI-output controleert op betrouwbaarheid en geschiktheid.
Tip: Gaan jullie werken met Microsoft 365 Copilot (de betaalde licentie)? Dan is het extra belangrijk om je omgeving goed in te richten. Gebruik onze checklist om apparaten en de online omgeving goed voor te bereiden op Microsoft 365 Copilot.
5. Creëer een open cultuur rond AI-gebruik
AI wordt pas echt waardevol als je er samen over praat. Bespreek AI regelmatig in teamvergaderingen: wat werkt goed, waar loop je tegenaan en wat kan beter? Moedig collega’s aan om ervaringen te delen, vragen te stellen en twijfels uit te spreken.
Zo ontstaat een cultuur van leren en verbeteren, waarin AI niet als bedreiging maar als hulpmiddel wordt gezien. Dit vergroot het vertrouwen én de digitale geletterdheid binnen het team.
Tip: Maak AI een vast agendapunt in teamoverleggen en nodig af en toe een expert uit om inzichten te delen.