Achter de schermen

Minecraft: Education Edition is meer dan een veredelde Lego doos

Rein Kroon, Bovenschools ICT-coördinator en Beleidsmedewerker ICT en Innovatie bij Stichting Proo, is altijd op zoek naar de nieuwste innovaties binnen ICT-gebruik in het onderwijs. Toen Minecraft: Education Edition op zijn radar kwam, besefte hij dat dit hulpmiddel leren een stuk leuker kan maken.

Kroon is naast leerkracht ook trainer bij APS IT-diensten. Hij verzorgt trainingen over Minecraft. Ook deed hij voor APS IT-diensten mee aan een pilotstudie naar de potentie van game-based learning met Minecraft. En de resultaten waren veelbelovend: leerlingen worden enthousiaster over de lessen en tonen een verhoogde betrokkenheid bij het leerproces. “Minecraft is een middel dat het onderwijs echt kan verbeteren, maar dan moet je het wel op de juiste manier integreren in de les.”

De Chinese Muur nabouwen

“Minecraft leert leerlingen samenwerken, communiceren en kritisch denken. Ook prikkelt het de creativiteit van leerlingen en hun probleemoplossend vermogen. Eigenschappen die cruciaal zijn binnen het onderwijs en ook later op de arbeidsmarkt. Als je een beetje creatief bent, kun je Minecraft Education binnen elk vak inzetten”, vertelt Kroon. Hij geeft daarbij de tip om ervoor te zorgen dat je als leerkracht Minecraft niet inzet als een soort ‘veredelde Lego doos’. “Je moet de leerlingen niet alleen vertellen dat ze het een of ander moeten bouwen. De opdracht moet wel een goede link hebben met de les. Zo kun je leerlingen bijvoorbeeld eerst onderzoek laten doen naar de zeven wereldwonderen, waarna ze er vervolgens één mogen kiezen om na te bouwen in Minecraft. Zo wordt het programma opeens deel van de geschiedenisles.”

Over het algemeen werken leerlingen in groepsverband aan opdrachten in de verschillende werelden van Minecraft. De taken worden samen verdeeld en de leerlingen gaan in overleg: wat gaan we bouwen? En welke materialen kunnen we het best gebruiken? “De leerlingen stellen gezamenlijk een blauwdruk op en gaan vervolgens aan de slag. Eenmaal bezig hebben ze niet eens meer in de gaten dat ze aan het leren zijn”, vertelt Kroon. Daarbij is het net zo goed mogelijk om leerlingen individueel aan een opdracht te laten werken.

Zoek de verschillen

Minecraft: Education Edition verschilt op enkele manieren van de ‘gewone’ Minecraft. In de educatie versie is één leerling of leerkracht namelijk de eigenaar van de wereld; hij ‘host’ als het ware de wereld voor de andere leerlingen. De Education versie kent ook de toevoeging van een camera en portfolio. Zo kunnen de leerlingen een foto maken van de gemaakte opdracht en het in hun portfolio plaatsen. Vervolgens kan de leerkracht deze later bekijken. Ook is er een voorleesfunctie toepassing, die de opdrachten kan voorlezen. Minder taalvaardige kinderen kunnen op deze manier ook aan de slag met Minecraft. Via de classroom modus kan de leerkracht leerlingen helpen die verdwaald zijn in de wereld of opgesloten zijn in hun eigen bouwwerk. Via de chatfunctie kan de leerkracht een boodschap versturen naar alle leden van een groep.

Volgens de traditionele lesmethode

Leerkrachten kunnen via Minecraft: Education Edition lesgeven volgens de gebruikelijke lesmethode, door de leerdoelen en opdrachten uit de methode aan te laten sluiten op de werelden in Minecraft. “Leerkrachten kunnen zelf werelden creëren of kunnen ervoor kiezen werelden en lesplannen kant en klaar te downloaden. Online kun je mooie lessen vinden over bijvoorbeeld het maken van een boekomslag en lessen over trots zijn op jezelf”, aldus Kroon. De lesplannen zijn te filteren op leeftijd en vakgebied met als enige nadeel dat de meerderheid van de lessen vaak in het Engels is.

Creativiteit is de enige belemmerende factor

Om ervoor te zorgen dat Minecraft van toegevoegde waarde is, is het zaak het spel goed te integreren in de verschillende lessen. “Tijdens mijn trainingen laat ik leerkrachten in grote lijnen zien wat de mogelijkheden van Minecraft zijn. Maar vaak zijn leerlingen toch al vaardiger in het bedienen van het spel. Het gaat er voor leerkrachten om dat zij tijdens de training ervaren hoe het is om in zo’n wereld bezig te zijn. En dat zij inspiratie opdoen over hoe zij Minecraft in de les kunnen inzetten, waarbij de enige belemmerende factor creativiteit is.” Tijdens zijn trainingen geeft Kroon alvast enkele concrete tips en voorbeelden om leerkrachten verder op weg te helpen. “Voor het vak lezen kun je bijvoorbeeld een koppeling maken tussen Minecraft en een boek dat de leerlingen moeten lezen. De opdracht kan dan zijn dat de leerlingen het verhaal verder moeten ontwikkelen en moeten nabouwen in een Minecraft wereld. Ook kun je een rekenles koppelen door de leerlingen de oppervlakte en inhoud te laten berekenen van de bouwstenen die zij gebruiken. Als je Minecraft creatief weet in te zetten in de les is the sky the limit!”

Praktische overwegingen

Helaas werkt Minecraft nog niet op Chromebooks. Aangezien Minecraft een offline programma is dat draait op de harde schijf van de laptop of iPad, moet je het eerst downloaden als desktopapplicatie. “Het is belangrijk om een goede link te leggen tussen Minecraft en de les. Dit heb je snel gelegd als je de mogelijkheden van het spel kent, enkele inspirerende voorbeelden hebt gezien en je creativiteit de vrije loop laat. Dan hoeft dat geen enkel probleem meer te zijn”, besluit Kroon.

Ontvang elk kwartaal de nieuwe artikelen per mail

Vragen of meer informatie?

Onze Servicedesk staat voor je klaar. We zijn elke werkdag bereikbaar tussen 8.30 en 17.00 uur. 030 2856870 info@apsitdiensten.nl